Schenken, hoe zit dat?

Met die vraag komen veel mensen bij de notaris. In dit artikel wil de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) helpen deze vraag te beantwoorden. We gaan hier vooral nader in op de goede doelen. Heeft u vragen of wilt u advies voor uw persoonlijke situatie? De notaris bij u in de buurt helpt u graag verder.

Waar moet ik op letten als ik wil schenken?

1. Schenk alleen geld waar u bij kunt

Heeft u weinig geld op uw bankrekeningen? Zit het grootste deel van uw vermogen vast in uw huis of beleggingen? Dan is het verstandiger om met schenken te wachten tot na de verkoop van het huis of de beleggingen. Als u nu toch wilt schenken, kunt u een schenking op papier doen. Dit regelt u via een notariële akte. Bij een schenking op papier schenkt u iemand een bedrag, maar het geld wordt niet werkelijk uitgekeerd. De ontvanger krijgt uw schenking pas in handen als u overlijdt. Vanaf het moment dat u uw schenking op papier doet, heeft u een schuld aan de ontvanger. Over die schuld betaalt u de ontvanger 6% rente. Dat rentepercentage is wettelijk zo bepaald. U bent verplicht om de rente te betalen. Betaalt u die rente niet? Dan telt de Belastingdienst uw schenking op papier alsnog op bij uw vermogen. 

Staat het grootste deel van uw vermogen vast op een depositospaarrekening of lijfrentepolis? Dan kunt u met uw schenking wachten tot het einde van de looptijd. Wilt u het geld al eerder opnemen om te schenken? Dan betaalt u vaak een boete. Vraag uw bank van te voren hoe hoog die boete is.

2. Reken uit hoeveel geld u zelf nodig heeft

Overweegt u om te schenken? Houd dan ook rekening met uw eigen leven. Welke plannen heeft u voor later? Als er iets tegenzit, kunt u dan ook nog in uw levensonderhoud voorzien? Wilt u toch schenken, ondanks dat uw toekomst misschien financieel onzeker is? Dan kunt u bij de notaris vastleggen dat u uw schenking kunt terugdraaien. Dit heet een herroepingsclausule. Breng de ontvanger van de schenking hiervan wel op de hoogte. Dan weet hij dat hij het bedrag niet zomaar kan opmaken.

3. Gemeenschap van goederen? Schenk samen met uw partner

Bent u getrouwd of geregistreerd partner in gemeenschap van goederen? Uw partner moet dan ook een handtekening zetten onder de schenkingsakte. Het geld is immers van u beiden.

Hoe kan ik schenken aan een goed doel?

Een periodieke schenking aan een goed doel (ANBI) kunt u aftrekken van uw inkomstenbelasting. Een goed doel kan een liefdadigheidsorganisatie zijn, maar ook een sportvereniging, kerkgenootschap of politieke partij. Het goede doel hoeft geen belasting te betalen over uw schenking.

Periodieke schenkingen

Wilt u periodiek schenken, bijvoorbeeld maandelijks of jaarlijks? Om die periodieke schenking van de belasting af te trekken, gelden er voorwaarden. Zo moet u minstens vijf jaar ongeveer hetzelfde bedrag schenken. Er geldt geen minimum of maximum bedrag. De Belastingdienst heeft een online check waarmee u snel ziet of uw periodieke gift aftrekbaar is.

Eenmalige schenkingen

Ook een eenmalige schenking is aftrekbaar, zolang uw gift tussen een minimum en maximum bedrag valt. Die bedragen staan op de site van de Belastingdienst.

Via de notaris, of zelf regelen?

Periodiek schenken aan een goed doel via de notaris heeft een aantal voordelen. Zo kunt u in een notariële akte vastleggen dat de periodieke schenking eindigt als uw inkomen daalt. Wilt u een schenking aftrekken van de belasting? Dan moet u de schenking vastleggen in een schriftelijke overeenkomst of een notariële akte. Een schenking op papier moet altijd via de notaris. U kunt ook zelf een overeenkomst opstellen met het goede doel. Veel goede doelen hebben een modelovereenkomst op hun site. Die hoeft u alleen maar in te vullen. Daarin staat bijvoorbeeld dat de schenking ophoudt als het goede doel de ANBIstatus verliest, samengaat met een ander doel of failliet gaat.

Hoe laat ik geld na aan een goed doel?

Naast schenken tijdens uw leven is het ook mogelijk geld na te laten aan een of meer goede doelen. Als u dat wilt moet u dit vastleggen in een testament. Er zijn drie manieren hoe u dit kunt doen: 

• U laat geld, aandelen of waardevolle spullen na aan het goede doel. U beschrijft duidelijk wat u aan welke  organisatie wilt nalaten. Zo’n regeling heet een legaat.

• Benoem het goede doel als mede-erfgenaam. Het goede doel deelt de erfenis met uw andere erfgenamen.

• Benoem het goede doel als enig erfgenaam. Heeft u een partner en/of kinderen? Dan moet u die eerst onterven. Houdt er rekening mee dat zowel uw partner als kinderen ook rechten hebben als ze onterfd zijn.

Een executeur benoemen

Bent u van plan om geld en/of bezit na te laten aan een goed doel? Dan is het verstandig om in uw  testament een executeur te benoemen. Deze zorgt voor een goede afwikkeling van uw nalatenschap. U geeft zelf aan wat de taken van de executeur zijn. Denk aan: het opzeggen van de huur, betaling van openstaande schulden, het afgeven van legaten en de indiening van uw aangifte erfbelasting. Een executeur is bijvoorbeeld handig wanneer:

• u alleenstaand bent en geen kinderen heeft;

• het gaat om veel erfgenamen, bezittingen en vermogen;

• u veel legaten in uw testament heeft opgenomen.

Meer weten? Maak een afspraak met een notaris bij u in de buurt.